Leven van het water
Water geeft en neemt. Afzettingen zoals klei, zand en grind. Het water vormde ook een mogelijkheid tot transport, handel. De rivier zette met overstromingen sediment af waardoor vruchtbaar land ontstond.
De steenindustrie in de Liemers kent een lange geschiedenis. De Romeinen bakten aan het begin van de jaartelling al miljoenen tegels, stenen en dakpannen. Ze maakten gebruik van de klei uit de leemputten die in de voorlaatste ijstijd waren ontstaan.
Lees meerHet verdronken dorp Leuffen
Het dorp Leuffen is niet meer te zien in het landschap. Wat er precies gebeurd is met het dorp heeft te maken met allerlei dijkdoorbraken. De dijk bij Leuffen is meerdere keren doorgebroken. De oude dijk bij Leuffen werd al vanaf de 12e eeuw na Christus aangelegd. Als de dijk niet hoog genoeg bleek, werd deze weer opgehoogd. Dit werd meerdere keren gedaan, maar de dijk bleef doorbreken. De dijk werd verlegd en dat zie je nu terug in het landschap: de Leuvensedijk is een heel kronkelige dijk.
Lees meer over het verdronken dorp LeuffenFlora & fauna
Toen de mens de rivieren begonnen te temmen, verdween de riviernatuur. Er kwamen dijken en kunstmatige oevers en de uiterwaarden werden weiland en bouwland.
Tijdens hoogwater overstromen de uiterwaarden. De Gelderse Poort is zo’n gebied waar dit gebeurt. Het ligt aan het begin van de Nederlandse rivierdelta en loopt van Nijmegen, Kleve, Arnhem en Emmerik langs de oevers van de Waal, Bijlandsch Kanaal, Pannerdens Kanaal, Nederrijn en Rijn.
Staatsbosbeheer heeft inmiddels in grote delen van het gebied riviernatuur ontwikkeld en daarmee is een groot deel van de uiterwaarden teruggegeven aan de natuur en aan de rivier. Als gevolg hiervan vind je er unieke flora en fauna die ook ‘leven met het water’. Zo vind je er in de kleine zijriviertjes vissen die hun eitjes leggen en de rivier gebruiken als kraamkamer. Ook zijn er bijzondere ooibossen gekomen. De meren, nevengeulen, moerassen en ooibossen vormen een paradijs voor vissen, vogels en talloze insecten. En ieder jaar komen er weer nieuwe zeldzame planten bij. Tevens grazen er wilde paarden en runderen. Als bezoeker kun je in de Liemers op bepaalde plekken struinen buiten de gebaande paden, uniek in Nederland!
In het oosten van de Gelderse Poort liggen de Rijnstrangen. Dit unieke natuurgebied wordt gevormd door een stelsel van oude rivierlopen die begroeid zijn geraakt en nu moerassig zijn. Het herbergt het belangrijkste rietmoeras van de Rijntakken. Het is een broedgebied van zeldzame rietvogels, zoals de roerdomp en de grote karekiet. Nergens anders zo ver stroomopwaarts langs de grote rivieren in Nederland leven deze vogelsoorten.
Romeinse Limes
De rivieren waren in de Romeinse tijd al van cruciaal belang. Voor de Romeinen waren de Rijn, Waal en Maas reden om te komen en te blijven. De strategisch gelegen rivieren maakten verdediging, handel en transport mogelijk. Uiteindelijk werd de Rijn omgedoopt tot grens (‘limes’) van het Romeinse Rijk.
Lees meer over de Romeinse Limes